Zasiłek rodzinny i dodatki

Zasiłek rodzinny

 

Dodatki do zasiłku rodzinnego 

1.      dodatek z tytułu urodzenia dziecka

2.       dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

3.       dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

4.       dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

5.       dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

6.       dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

7.      dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

 

 

 Zasiłek rodzinny

Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. 

Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie:
     1) 95,00zl.  na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
     2) 124,00zł.  na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
     3) 135,00zl.  na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

 
Zasiłek rodzinny przysługuje:

1)     rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka,

2)     opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sadu rodzinnego o przysposobienie dziecka)

3)     osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony)

Zasiłek rodzinny przysługuje osobom wymienionym w punktach 1 i 2, do ukończenia przez dziecko:
       1) 18 roku życia lub
       2)  nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo
       3) 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.
 

Zasiłek rodzinny przysługuj osobie uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:                                                                                                                                                                         

1) dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;
2) dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej;
3) osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
4) pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;
5) osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba że:
      a) rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
      b) ojciec dziecka jest nieznany,
      c) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
      d) sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;
6) członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
 

Przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego uzależnione jest m.in. od spełnienia kryterium dochodowego.                                                   

Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674,00zł.
W przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 764,00zł

 

W przypadku gdy dochód rodziny przekracza powyższe kryteria dochodowe pomnożone przez liczbę członków danej rodziny o kwotę nie wyższą niż łączna kwota zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługujących danej rodzinie w okresie zasiłkowym, na który jest ustalane prawo do tych świadczeń, zasiłek rodzinny wraz z dodatkami przysługuje w wysokości różnicy między łączną kwotą przysługujących zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny.

Łączną kwotę zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługujących danej rodzinie w okresie zasiłkowym stanowi suma przysługujących danej rodzinie w danym okresie zasiłkowym:

1)  zasiłków rodzinnych podzielonych przez liczbę miesięcy, na które danej rodzinie jest ustalane prawo do tych zasiłków;

2)  dodatków do zasiłku rodzinnego z tytułu : opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, samotnego wychowywania dziecka, wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, kształcenia i rehabilitacji dziecka- podzielonych przez liczbę miesięcy, na które danej rodzinie jest ustalane prawo do tych dodatków;

3)  dodatków do zasiłku rodzinnego z tytułu : urodzenia dziecka, rozpoczęcia roku szkolnego, podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania - podzielonych przez 12.

W przypadku gdy wysokość zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługująca danej rodzinie, ustalona zgodnie z powyższymi zasadami, jest niższa niż 20,00 zł, świadczenia te nie przysługują.

 
Dochód rodziny to suma dochodów członków rodziny. 

Za dochód członka rodziny uważa się przeciętny miesięczny jego dochód osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy.  

Ustalając prawo do zasiłku na okres zasiłkowy trwający od 01.11.2022 r. do 31.10.2023 r. brany jest pod uwagę dochód osiągnięty przez członków rodziny w 2021 r., a na okres trwający od 01.11.2023 r. do 31.10.2024 r. dochód z 2022 r.
W przypadku utraty dochodu przez członka rodziny, osobę uczącą się lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy lub po tym roku, ustalając ich dochód, nie uwzględnia się dochodu utraconego.
W przypadku uzyskania dochodu przez członka rodziny, osobę uczącą się lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, ustalając dochód członka rodziny, osoby uczącej się lub dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, uzyskany w tym roku dochód dzieli się przez liczbę miesięcy, w których dochód ten został osiągnięty, jeżeli dochód ten jest uzyskiwany w dniu ustalania prawa do świadczeń rodzinnych.
W przypadku uzyskania dochodu przez członka rodziny, osobę uczącą się lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy dochód ich ustala się na podstawie dochodu członka rodziny, dochodu osoby uczącej się lub dochodu dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, powiększonego o kwotę uzyskanego dochodu z miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód został osiągnięty, jeżeli dochód ten jest uzyskiwany w dniu ustalania prawa do świadczeń rodzinnych.

Przepisów o utracie i uzyskaniu dochodu nie stosuje się do dochodu z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej i dochodu z tytułu wyrejestrowania lub rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli członek rodziny lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego utracili dochód z tych tytułów i w okresie 3 miesięcy, licząc od dnia utraty dochodu, uzyskali dochód u tego samego pracodawcy lub zleceniodawcy lub zamawiającego dzieło lub ponownie rozpoczęli pozarolniczą działalność gospodarczą.

 

Do dochodu wliczane są :
1)     przychody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27, 30b, 30c i 30e ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne,
2)    dochód z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, pomniejszony o należny zryczałtowany podatek dochodowy i składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne,
3)     inne dochody niepodlegające opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych – wymienione w art.3. pkt.1. lit. c Ustawy o świadczeniach rodzinnych.
 

 

 Dodatki do zasiłku rodzinnego 

Osoba mająca prawo do zasiłku rodzinnego może ubiegać się o następujące dodatki:
 

  Dodatek z tytułu urodzenia dziecka przysługuje jednorazowo w wysokości 1.000,00zł.

Dodatek przysługuje:

1)     matce lub ojcu,

2)     opiekunowi prawnemu dziecka

3)     opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca sie dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sadu rodzinnego o przysposobienie dziecka) w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli nie został przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka.

W przypadku wystąpienia o przysposobienie więcej niż jednego dziecka lub urodzenia więcej niż jednego dziecka podczas jednego porodu dodatek przysługuje na każde dziecko.

Wniosek o dodatek z tytułu urodzenia dziecka składa się do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia.
 
Osoby ubiegające się o wypłatę dodatku do zasiłku rodzinnego z tyt. urodzenia się dziecka muszą przedstawić zaświadczenie lekarskie lub zaświadczenie wystawione przez położną potwierdzające, że matka dziecka pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu.

Powyższe nie dotyczy osób będących prawnymi lub faktycznymi opiekunami dziecka.

 

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje w wysokości 400,00zł miesięcznie.
Dodatek przysługujący za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 dodatku miesięcznego za każdy dzień. Kwotę dodatku przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Dodatek przysługuje:  

1)     matce lub ojcu,

2)     opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką

3)     opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca sie dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sadu rodzinnego o przysposobienie dziecka)

 - uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:

1)     24 miesięcy kalendarzowych;

2)     36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu;

3)     72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności. 

 

W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców lub  opiekunów prawnych dziecka przysługuje jeden dodatek.

Dodatek nie przysługuje, jeżeli osoba ubiegająca się o dodatek:

1)     bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawała w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 miesięcy;

2)     podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, która uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;

3)    w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego,

4)   korzysta ze świadczenia rodzicielskiego,

5)  a także, gdy dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, oraz w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego do okresu zatrudnienia wymaganego do nabycia prawa do dodatku zalicza się okres zatrudnienia na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. 

 

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje w wysokości 193,00zł  miesięcznie na dziecko- nie więcej jednak niż 386,00zł na wszystkie dzieci.

W przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80,00zł na dziecko, nie więcej jednak niż o 160,00zł na wszystkie dzieci.

Dodatek przysługuje samotnie wychowującym dziecko:

1)     matce lub ojcu,

2)     opiekunowi prawnemu dziecka

3)     opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sadu rodzinnego o przysposobienie dziecka)

4)     osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony)

 - jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:

1)     drugi z rodziców dziecka nie żyje;

2)     ojciec dziecka jest nieznany;

3)     powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.

Dodatek przysługuje również osobie uczącej się, jeżeli oboje rodzice osoby uczącej się nie żyją.

 W przypadku gdy w stosunku do osoby ubiegającej się o ten dodatek wystąpią wątpliwości dotyczące okoliczności samotnego wychowywania dziecka organ właściwy może przeprowadzić wywiad.

 Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej wynosi 95,00zł. miesięcznie.

Dodatek przysługuje na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego.

Dodatek przysługuje:

1)     matce lub ojcu,

2)     opiekunowi prawnemu dziecka

3)     opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca sie dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sadu rodzinnego o przysposobienie dziecka) 

 Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego wynosi miesięcznie:

1)     90,00zł  na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;

2)     110,00zł. na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

 

Dodatek przysługuje:

1)     matce lub ojcu,

2)     opiekunowi prawnemu dziecka

3)     opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sadu rodzinnego o przysposobienie dziecka)

4)     osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony)

na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:

1)     do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności,

2)     powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

 

  Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania przysługuje:

1)     w wysokości 113,00zł .miesięcznie na dziecko 

w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności

2)     albo w wysokości 69,00zł . miesięcznie na dziecko

w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej.


Dodatek przysługuje:

1)     matce lub ojcu,

2)     opiekunowi prawnemu dziecka

3)     opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sadu rodzinnego o przysposobienie dziecka)

4)     osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony)

- przez okres 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.

 

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje raz w roku szkolnym w wysokości 100 zł na dziecko.

Dodatek przysługuje:

1)     matce lub ojcu,

2)     opiekunowi prawnemu dziecka

3)     opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sadu rodzinnego o przysposobienie dziecka)

4)     osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony)

- na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego albo rocznego przygotowania przedszkolnego.

Wniosek o wypłatę dodatku składa się do dnia zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny albo roczne przygotowanie przedszkolne. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.